In mijn salon maak ik mijn verwenzorgtas gereed voor aan bed. Een jaar geleden pakte ik deze nog thuis in. Inmiddels heb ik een salon op de poli Ondersteuning Bij Kanker in het UMC Utrecht Cancer Centrum. De Unithoofd van de afdeling Reumatologie heeft gebeld voor een patiënte die wel een verwenbehandeling kan gebruiken. Ze heeft sclerodermie, ook wel bindweefselreuma genoemd. Ondertussen had de echtgenoot van de patiënte mij ook gebeld: “Je komt toch wel?!". Natuurlijk kom ik.
Door Lily van Dijken
Laat zijn wat is
Bij de eerste stap die ik in de kamer van mevrouw zet is het eerste wat ze zegt: “Ik ga dood, wist je dat? … Ik ga dood”. Ik kijk haar aan en antwoord: “Ik heb u gehoord.” Terwijl ik haar hand vastpak stel ik me voor. “Ik ben Lily en ik ga u helemaal in de watten leggen, vindt u dat goed?” Ze knikt en mevrouw stelt zich ook voor. Ze zit in een rolstoel naast haar bed. “Ik ben uitbehandeld”, gaat ze verder. “Vind je het goed dat ik mijn verwenzorgtas uitpak? Dan kan ik je daarna een aantal vragen stellen ter kennismaking.” Ze knikt.
Ondertussen zet ik een handdoekwarmer op tafel en wat massage-oliën. Terwijl ik dat doe vertel ik mevrouw wat ik allemaal uit mijn tas haal. Ze luistert en kijkt aandachtig. Ik vraag haar met welke olie ze gemasseerd wil worden. Voor haar voeten wil ze de lavendelolie. Voor de rest van haar lichaam kiest ze de olie die ze zelf heeft meegebracht.
Ik ga naast haar zitten en we bespreken de behandeling. Ze wil geen muziek tijdens de massage, wel tv blijven kijken maar dan naar een andere zender. Ik zet een andere zender voor haar op. Ze wil graag in bed de massage ontvangen. Ik help haar in het bed en verschuif de arm van het infotainmentsysteem waar de tv aan is bevestigd zodat ze het goed kan zien. Ik trek handschoenen aan en een schort dat bij de deur hangt.
Sint Maarten, een droom
De massage begint bij haar gezicht en zal uiteindelijk eindigen bij haar voeten, zoals we hebben afgesproken. Na vijf minuten kijkt ze niet meer naar de tv en zijn haar ogen gesloten, helemaal in gedachten weggezonken. Na een tijdje fluister ik dat de behandeling is afgelopen. Ze opent haar ogen en ze kijkt mij aan en zegt: “Ik was in Sint Maarten”. “Oh, wat heerlijk! Heb ik u meegenomen naar Sint Maarten?”, zeg ik. “Ja, ik was op het strand”. Mevrouw vertelt me dat ze vroeger veel heeft gereisd en dat Sint Maarten haar favoriete eiland is. Ik zie aan haar gezicht dat ze nog aan het dromen is over Sint Maarten. Ik ruim alle spulletjes op en geef haar een hand: “Tot morgen”.
Samen voor elkaar
De volgende dag loop ik weer de kamer binnen van mevrouw. Er hangt een positieve sfeer en ze zit al klaar voor de behandeling. “Gaan we weer naar Sint Maarten vandaag?”, zeg ik tegen haar en ze glimlacht. Dit keer wil ze de tv uit en een ontspannen muziekje op de achtergrond. Ze kiest weer voor de lavendelolie voor haar voeten en voor een andere massageolie die ik heb meegenomen. Als de massage er op zit, wil ik de kamer uitlopen en mevrouw grapt: “Neem je het schort niet mee naar huis?” Ik draai me naar haar om en lach. Ze zegt mijn eigen tuniek veel mooier te vinden dan het schort dat ik aan had. In de gang kom ik haar man tegen die me bedankt. “Ze genoot zo van de massage! Je mag haar masseren zo lang als het nodig is.”
Hij vertelt dat hij veel moet regelen voor de thuiszorg, maar dat de communicatie op dit moment niet lekker loopt. Ik gebaar hem om even te gaan zitten en bied hem mijn luisterend oor aan. Hij heeft over zijn gezondheid slecht nieuws gekregen, maar wil er nu zo graag zijn voor zijn vrouw en alles voor haar regelen. Ik toon begrip voor zijn situatie. Ik vind het heel fijn dat hij zijn verhaal met mij deelt en dat ik op deze manier iets extra`s voor hem kan betekenen.
Mevrouw is inmiddels overleden. Wat was het bijzonder om haar afleiding te kunnen bieden in haar laatste levensfase. Fijn om zo dichtbij haar te mogen zijn en waardevol om iets extra`s te betekenen voor haar kwaliteit van leven.
In welk stadium je ook zit van je ziekteproces of als mantelzorger die altijd klaar staat voor een ander, iedereen heeft behoefte aan afleiding of aandacht om 'even geen patiënt te zijn. Of het nou wellness is of iets anders. Iedereen is aandacht gegund, 'samen voor elkaar'.